Cảnh người dân thành phố tranh thủ sau giờ làm việc mua đất và hạt mầm về trồng rau ở bancông, sân thượng không còn là chuyện hiếm. Mỗi ngày chỉ cần một giờ tưới và chăm sóc, thế là luôn có rau xanh, sạch cho cả gia đình.
Anh Phạm Trường Khoa, một kỹ sư xây dựng ngụ tại quận Bình Tân, khệ nệ chất lên chiếc xe máy nào khay xốp, nào bình xịt, túi đất, hạt giống… những thứ cần thiết cho một vườn rau tại nhà. Anh Khoa cho biết, đây là thú vui ít tốn tiền.
Phương pháp trồng rau xanh từ hạt không dùng đất thật, không phân hoá học, không dùng nước nhiễm bẩn ra đời từ năm 1996 trong chương trình nông nghiệp hữu cơ nhỏ. Từ năm 2000, các dự án nông nghiệp đô thị ra đời với mục tiêu góp phần tạo các mảng xanh hữu ích trong cộng đồng dân cư. Cổ vũ mọi người tận dụng những khoảng không gian đầy nắng ngay trong nhà để trồng rau sạch, trồng cây ăn trái, trồng hoa, kiểng… Người ta có thể biến bất cứ vị trí nào trong nhà mình, trên gác, sân thượng, bancông, cửa sổ, mái hiên, mảnh sân, góc nhà… thành những vườn rau xinh xắn để có được một không gian xanh hữu dụng giữa lòng những đô thị chật hẹp, tiến sĩ sinh học Nguyễn Thị Đào, nguyên phó giám đốc công ty giống cây trồng miền Nam cho biết.
Chừng hai, ba năm trở lại đây, phong trào trồng rau sạch đã trở nên phổ biến trong nhiều gia đình. Để bắt đầu “canh tác”, mỗi nhà chỉ cần mua những chiếc khay làm bằng xốp hoặc tận dụng những thứ như thùng, két cũ để rải đất, gieo hạt. Số lượng khay tuỳ thuộc vào nhu cầu của người trồng. Có rất nhiều loại rau được cung cấp hạt mầm nhằm đáp ứng nhu cầu đa dạng của người thành thị như cải mầm, dền, ớt, muống, mầm mè, đậu Hà Lan… Mỗi loại rau phải trồng riêng một khay. Dĩ nhiên, đất là điều kiện tiên quyết.
Đất dùng trồng các loại rau sạch tại nhà gọi là “đất sạch” (hệ multi) được đóng gói bán tại các cửa hàng. Mỗi loài cây có loại đất riêng. Loại đất phổ biến nhất có thể trồng được nhiều loại rau ăn quả, rau ăn trái. Loại đất này có thể dùng được 5 — 6 năm mới cần phải thay hoặc cải tạo lại. Ví dụ trồng cải mầm lần đầu chỉ cần mua hai khay, mỗi khay phủ chừng 3 — 4cm đất, tức cần khoảng 14kg là có thể trồng được. Rau cải mầm bán chạy nhất vì đơn giản dễ ăn, dễ trồng, chỉ non bảy ngày là thu hoạch. Với chừng 200.000đ tiền “đất sạch” là bạn đã có thể tạo lập cả một vườn rau nhiều chủng loại ngay trên gác xép nhà mình.
Ngoài ra, cái thú làm nông dân sân thượng khiến người trồng sắm thêm bình phun, bay, xẻng, kéo, rổ.
Thú chơi góp phần bảo vệ môi trường
Thời gian đầu, kiểu trồng rau này thu hút phần lớn những người về hưu, rảnh rỗi. Gần đây, nhu cầu ngày càng cao vì lý do an toàn vệ sinh thực phẩm nên đối tượng khách hàng càng được mở rộng. Hiện cánh nhân viên văn phòng, công nhân viên chức, giáo viên, sinh viên… gia nhập đội quân trồng rau ngày một đông. Một giảng viên đại học Kinh tế TP.HCM hồ hởi nói anh chỉ mới bắt đầu chơi, do bà xã chủ trương. Đặc biệt gia đình anh hiện có con nhỏ nên muốn trồng rau tại nhà để bảo đảm có rau sạch yên tâm sử dụng cho các cháu. Tuy cũng mất một ít thời gian nhưng cảm thấy rất thú vị, nhất là những khi hạt nảy mầm rất vui mắt.
Có dịp đến thăm vườn rau trên sân thượng nhà chị Trần Thị Đào mới thấy chị “đầu tư” hoành tráng cỡ nào. Từ lúc mới xây xong căn nhà ba tầng tại quận Bình Thạnh cách đây bảy tháng là gia đình đã quyết định làm vườn rau. Vườn nhà chị có đủ mọi thứ: hành, cải bẹ, cải thìa, rau thơm, muống, xà lách, ngót, mướp đắng, mướp hương, mồng tơi, tần ô, sả, thì là, ớt… tất cả đều có ở đây. Anh Lại Hải Hùng, chồng chị Đào, tỏ ra rất am tường: “Trồng xà lách thì mất ít nhất 25 ngày cây cao mới được 3 — 4cm. Muốn một cây bẹ to như ở chợ thì phải đợi khoảng tháng rưỡi và phải trồng thưa chỉ từ 10 — 12 cây/khay thôi”. Anh cho biết thêm, lúc mới trồng chưa quen nên thường bị vàng lá hoặc không biết cách tưới gây úng. Anh khuyên nên tưới vào sáng sớm và lúc chiều muộn. Chị Đào khoe từ ngày tự trồng lấy chị hầu như không mua rau ngoài chợ nữa. Theo anh Hùng, ngoài chuyện rau sạch, vườn rau trên sân thượng nhà anh còn có tác dụng chống nóng và làm mát cho tầng bên dưới khá hiệu quả.
Những người hàng xóm nhà anh Hùng chị Đào cho hay, họ cũng đang trồng thử nghiệm.
bài và ảnh Quốc Ngọc
